Diarrhoea ( झाडापखाला )
Communicable Diseases (सरुवा रोगहरु) > Diarrhoea ( झाडापखाला )
दिनमा तीन वा सोभन्दा बढी पानी जस्तो पातलो दिसा भएमा झाडापखाला भनिन्छ । झाडापखालाले शरीरबाट पानी, खनीज तत्व वा पोषक तत्व खेर गई समयमा उपचार नभएमा मृत्यु पनि हुन सक्छ । यो रोग महामारी कै रुपमा फैलिई समुदायलाई नै ठूलो असर पु¥याउन पनि सक्छ ।
झाडापखाला लाग्दा शरीरबाट पानी, खनीज तत्व र पोषकतत्व खेर जाने भएकोले यसले जलवियोजन भई मानिसको मृत्यु हुन सक्छ । त्यसैले झाडापखाला लाग्दा जलवियोजन हुन नदिन पुनजर्लिय झोल, भातको माड, गेडागुडी तथा तरकारीको झोल आदि तुरुन्त र लगातार खानु पर्छ ।
- मुख्यतया रोगीको मलमूत्र पानी वा खानामा मिसिएर त्यस्तो पानी र खाना खाँदा
- फोहर तथा वासी सडे गलेको खानेकुरा खाँदा
- झिँगाको माध्यमबाट
- फोहर पानी खा‘दा वा प्रयोग गर्दा
- फोहर वातावरणबाट फैलिन्छ
- फोहोर हात तथा भाडा कुडावाट
- पातलो दिसा हुने
- शरीरको तापक्रम कम हुने
- असाध्यै तिर्खा लाग्ने
- गाउँमा एक्कैपटक धेरैलाई वा एक परिवारका धेरैलाई झाडापखाला हुने
- बिरामी चाँडै सिकिस्त हुने
- वान्ता पनि हुन सक्छ
झाडापखालाका थप लक्षणहरूः
- बारम्बार बान्ता हुने
- दिशामा आउँमासी वा रगत देखा पर्ने
- ज्वरो आउनु
- पेट दुख्ने आदि
जलवियोजनका लक्षणहरूः
- तिर्खा लाग्ने
- छाला सुख्खा हुने
- ओठ, मुख र जिब्रो सुख्खा हुने वा सुक्ने
- आँखा गड्निे, सानो बच्चा भए तालु धस्रीने, रुँदा आँसु नआउने
- पेटमा छाला तानी छोड्दा ३ मीनेट सम्म पनि आफ्नो ठाँउमा नर्फकने
- खुल्ला ठाँउमा दिसा पिसाब नगरी चर्पिमा मात्र दिसा पिसाब गर्ने र बच्चाको दिसा पिसाब चर्पिमा विर्सजन गर्ने ।
- पानी उमालेर, फील्टर गरेर वा छानेर, क्लोरिन झोलरट्याब्लेट निर्देशानुसार पानीमा मिलाएर, सोडिस विधिवाट शुद्धिकरण गरेर मात्र पिउने
- दिसा गरिसकेपछि वा बच्चाको दिसा धोएपछि, फोहोर छोएपछि र खाना बनाउनु, खुवाउनु वा खानु अघि साबुन पानीले मिचिमिचि हात धुने
- रोगीको दिसा चर्पीमा लगेर वा चर्पी नभएको ठाँउमा जमिनमा खाल्डो खनी गाड्ने वा माटोले छोप्ने
- बासी, काँचो वा सडेगलेका, बासी तथा झिगां भन्नेका खाद्यपदार्थ नखाने बजारमा साथै त्यस्ता खाद्यपदार्थ बेच्ने कार्यलाई निरुत्साहित गर्ने
- दूधलाई राम्ररी उमालेर मात्र पिउने
- बजारमा तयार गरिएको मिठाई, सर्बत तथा बरफ नखाने
- झिँगाको बृद्धि हुने बाटो रोक्नु पर्दछ र खाद्यपदार्थलाई झिँगा तथा धूलोबाट सुरक्षित राख्ने
- काँचो खाने चीजहरू राम्रोसँग सफा पानीले धोएर मात्र खाने
- झाडापखाला सुरु हुने बित्तिकै तथा यसको शंका लाग्ने बित्तिकै नजिकको स्वास्थ्य संस्था अथवा स्वास्थ्य कार्यकर्तालाई जानकारी गराउने
- रोग फैलिएको बेलामा साधारण झाडापखला लागेमा नजीकको स्वास्थ्य संस्था वा स्वास्थकर्मी वा महिला स्वास्थ्य स्वयंसेवीकासँग सम्र्पक गरी हाल्ने
- खानेपानीको मुहान सरसफाई र सुरक्षित राख्ने
- वेलावेलामा खानेपानी जँचाउने
सरुवा रोगहरु (Communicable Diseases)
- क्षयरोग (Tuberculosis)
- झाडाखाला (Diahhroea)
- आउँमासी ()
- म्यादे ज्वरो (Typhoid)
- कमलपित्त (Jundice)
- बाथ मुटु रोग
- औलो (Malaria)
- जापानिज इन्सफलाइटिस (Japanese Encephalitis)
- डेंगु (Dengue)
- कालाजार (Kala-azar)
- हात्तिपाइले रोग (Lymphatic filariasis)
- ब्रुसिलोसिस (Brucellosis)
- स्क्रब टाईफस (Scrub Typhus)
- रेबिज (Rabies)
- कुष्ठरोग (leprosy)
- लुतो ()
- लेप्टोस्पाइरोसिस (Leptospirosis)
- टक्सोप्लाजमोसिस (Toxoplasmosis)
- बर्ड फ्लु (Bird Flu)
- पाण्डमिक इन्फुलुन्जा “ए” (Pandemic Influenza)
समुदायमा झाडा पखाला फैलिनुभन्दा पहिले तथा झाडा पखाला फैलिएका बेलामा जनतालाई यस रोगसम्बन्धी आवश्यक जानकारीको लागि प्रचारप्रसारको माध्यम अपनाउनुपर्छ । झाडापखालाबाट बच्ने उपायहरूको बारेमा चित्र, पर्चा आदिको वितरणको साथै स्वास्थ्य शिक्षाको व्यवस्था पनि गर्नुपर्छ ।
IEC Materials
sno | title | Link | Type | Fiscal Year | NHEICC |
---|---|---|---|---|---|
1 | डेंगु ज्वरो (Dengue Fever) | View/Download | 2080/81 | NHEICC | |
2 | Dengue Danger Sign | View/Download | JPG | 2079/80 | NHEICC |
3 | Dengue Precautions | View/Download | JPG | 2079/80 | NHEICC |
4 | Dengue Presentation | View/Download | PPT | 2079/80 | NHEICC |
5 | Cholera, Dengue and Diarrhoea | View/Download | JPG | 2079/80 | NHEICC |
sno | title | Link | Fiscal Year | NHEICC |
---|---|---|---|---|
1 | Dengue Ringtone | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
2 | Dengue Nepali Language | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
3 | Dengue Rai-Bantawa | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
4 | Dengue Awadhi | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
5 | Dengue Bhojpuri | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
6 | Dengue Doteli | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
7 | Dengue Limbu | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
8 | Dengue Maithali | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
9 | Dengue Nepal Bhasa | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
10 | Dengue Paschima Tharu | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
11 | Dengue Purbeli Tharu | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
12 | Dengue Rana Tharu | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
13 | Dengue Tamang | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
14 | Dengue Tharu | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
sno | title | Link | Fiscal Year | NHEICC |
---|---|---|---|---|
1 | डेंगु ज्वरो (Dengue Fever) | View/Download | 2079/80 | NHEICC |
2 | Dengue Search and Destroy | View/Download | 2079/80 | NHEICC |
3 | Sanitation and Water Purification – Animated | View/Download | 2079/80 | NHEICC |