Japanese Encephalitis (जापानिज इन्सफलाइटिस)
जापानिज इन्सेफलाईटिस पोथी लामखुट्टेको टोकाइबाट सर्ने एक प्रकारको सरुवा रोग हो । यो रोग मानिसबाट मानिसमा सर्दैन । लामखुट्टेले पशु पंक्षीहरू जस्तै घोडा, सुँगुर, बँगुर, हाँस आदिलाई टोकेर मासिलाई टोक्यो भने यो रोग मानिसमा सर्दछ । यो रोगको जीबाणुले मानिसको मस्तिष्कमा असर पु¥याउँछ ।
- बेस्सरी टाउको दुख्ने
- धेरै ज्वरो आउने
- बान्ता हुने
- बेहोस हुने
- घाँटी अररो (कडा) हुने
- कम्पन हुने
- पक्षघात हुने
- रोग ज्यादै कडा भएमा बिरामीको मृत्युसमेत हुने
- लामखुट्टेको नियन्त्रण गर्नु तथा लामखुट्टेको टोकाइबाट बच्नु नै यस रोगबाट बच्ने प्रमुख उपाय हो ।
- लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्ने उपायहरू
सधै झूल टाँगेर सुत्ने - लामखुट्टे भगाउने धूप वा मलमको प्रयोग गर्ने
घर बाहिर नसुत्ने - साँझपख बाहिर निस्कदा पुरा बाहुला भएको कपडा लगाउने
- ढल खुला नराख्ने किनभने यसमा लामखेट्टेले फुल पार्ने ठा‘उ पाई लामखेट्टेको वृद्धि हुन्छ
- लामखुट्टे नियन्त्रणको उपाय गर्ने
- घरको झ्याल ढोकामा जाली हाल्ने
- लामखुट्टेको नियन्त्रणको लागि घर वरिपरि, सार्वजनिक स्थल सफा राख्ने र पानी जम्ने खाल्डाखुल्डी पुरी दिने
- यो रोगले बढी असर १५ वर्ष मुनिका बालबालिकालाई गर्ने भएकोले उनीहरूलाई यस रोगविरुद्ध खोप दिने
- पानी जम्ने ठाउँमा मट्टितेल वा डढेको मोविल आदि हाल्ने
- सुँगुर, बँगुर, हाँस, घोडा आदि व्यवस्थित ढंगले घरदेखि टाढा राखेर पाल्ने र सम्भव भएसम्म सुँगुर, बँगुर, हाँस, घोडा आदिलाई यो रोग विरुद्धको खोप दिने
- पशुपंक्षीको खोर मानिस बस्ने घरभन्दा टाढा राख्ने ड्ड सुँगुर, बँगुरको खोरको झ्याल ढोकामा मसिनो जाली राख्ने
- घर वरिपरिको वातावरण सफा राख्ने
- १२–२३ महिनाभित्र बालबालिकालाई नजिकको खोप केन्द्रमा लगी जापानी इन्सेफलाइटिस विरुद्ध एकपटक खोप लगाउने
सरुवा रोगहरु (Communicable Diseases)
- क्षयरोग (Tuberculosis)
- झाडाखाला (Diahhroea)
- आउँमासी ()
- म्यादे ज्वरो (Typhoid)
- कमलपित्त (Jaundice)
- बाथ मुटु रोग
- औलो (Malaria)
- जापानिज इन्सफलाइटिस (Japanese Encephalitis)
- डेंगु (Dengue)
- कालाजार (Kala-azar)
- हात्तिपाइले रोग (Lymphatic filariasis)
- ब्रुसिलोसिस (Brucellosis)
- स्क्रब टाईफस (Scrub Typhus)
- रेबिज (Rabies)
- कुष्ठरोग (leprosy)
- लुतो ()
- लेप्टोस्पाइरोसिस (Leptospirosis)
- टक्सोप्लाजमोसिस (Toxoplasmosis)
- बर्ड फ्लु (Bird Flu)
- पाण्डमिक इन्फुलुन्जा “ए” (Pandemic Influenza)
यो रोगको कुनै पनि लक्षण देखापर्नासाथ बिरामीलाई जतिसक्दो चाँडो नजिकको अस्पताल वा स्वास्थ्य केन्द्रमा लगी उपचार गराउनु पर्दछ । समयमा उपचार गराएमा बिरामीलाई अपाङ्ग र मृत्यु हुनबाट समेत जोगाउन सकिन्छ । यो रोग खोपको प्रयोगबाट नियन्त्रणमा आएको छ । त्यसैले सबैले खोप लिनु अति आवश्यक छ ।
IEC Materials
Infographics
Audios
Videos
Infographics
sno | title | Link | Type | Fiscal Year | NHEICC |
---|---|---|---|---|---|
1 | डेंगु ज्वरो (Dengue Fever) | View/Download | 2080/81 | NHEICC | |
2 | Dengue Danger Sign | View/Download | JPG | 2079/80 | NHEICC |
3 | Dengue Precautions | View/Download | JPG | 2079/80 | NHEICC |
4 | Dengue Presentation | View/Download | PPT | 2079/80 | NHEICC |
5 | Cholera, Dengue and Diarrhoea | View/Download | JPG | 2079/80 | NHEICC |
Audios
sno | title | Link | Fiscal Year | NHEICC |
---|---|---|---|---|
1 | Dengue Ringtone | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
2 | Dengue Nepali Language | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
3 | Dengue Rai-Bantawa | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
4 | Dengue Awadhi | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
5 | Dengue Bhojpuri | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
6 | Dengue Doteli | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
7 | Dengue Limbu | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
8 | Dengue Maithali | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
9 | Dengue Nepal Bhasa | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
10 | Dengue Paschima Tharu | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
11 | Dengue Purbeli Tharu | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
12 | Dengue Rana Tharu | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
13 | Dengue Tamang | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
14 | Dengue Tharu | View/Download | 2080/81 | NHEICC |
Videos
sno | title | Link | Fiscal Year | NHEICC |
---|---|---|---|---|
1 | डेंगु ज्वरो (Dengue Fever) | View/Download | 2079/80 | NHEICC |
2 | Dengue Search and Destroy | View/Download | 2079/80 | NHEICC |
3 | Sanitation and Water Purification – Animated | View/Download | 2079/80 | NHEICC |